Simethicone ไซเมทิโคน แอร์เอกซ์ (Air-X)

ไซเมทิโคน (Simethicone) แอร์เอกซ์ (Air-X)

ระบบและอวัยวะที่เกี่ยวข้อง :

กระเพาะอาหาร  ลำไส้  เภสัชกรรม  เภสัชวิทยา 

อาการที่เกี่ยวข้อง :

กรดไหลย้อน 

บทนำ

ไซเมทิโคน (Simethicone) หรือยาชื่อทางการค้าที่คนมักรู้จัก คือ แอร์เอกซ์ (Air-X) ถูกนำ มาใช้ทางเภสัชกรรมในฐานะยาแก้ท้องอืด อันมีสาเหตุมาจากแก๊สที่เกิดในกระเพาะอาหารและลำ ไส้ เช่น แก๊สไฮโดรเจน (Hydrogen) และแก๊สมีเทน (Methane) เป็นต้น นอกจากนี้ยังบรรเทาอา การจุกเสียดอันเกิดจากแก๊สที่มีปริมาณมากเกินไปอีกด้วย ยาไซเมทิโคนไม่สามารถป้องกันการเกิดแก๊สจากขบวนการย่อยอาหารได้ เพียงแต่ทำหน้าที่ระบายแก๊สที่เกิดขึ้นนั้นออกจากร่างกายได้โดยเร็ว

ยาไซเมทิโคนไม่ถูกดูดซึมจากระบบทางเดินอาหาร และจะถูกขับออกมากับอุจจาระ จึงถูกจัดระดับว่าเป็นยาที่ค่อนข้างมีความปลอดภัย และได้รับการสนับสนุนให้ผลิตเป็นยารักษาอาการ โคลิค (Colic) ที่พบในเด็กทารก นอกจากนี้ยังใช้ไซเมทิโคนเพื่อลดแก๊ส ที่อาจจะไปบดบังภาพของการตรวจด้วยอัลตราซาวด์ได้อีกด้วย การจัดจำหน่ายในท้องตลาดยา มีทั้งเป็นประเภทยาเดี่ยว และยาผสมร่วมกับยาตัวอื่น ดังนั้นการใช้ยา ยังควรต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ หรือสามารถขอคำปรึกษาจากเภสัชกรก่อนการใช้ยาทุกครั้ง

ยาไซเมทิโคนมีสรรพคุณ (คุณสมบัติ) อย่างไร?

สรรพคุณของยาไซเมทิโคน คือ

• รักษาและบรรเทาอาการท้องอืด อันมีสาเหตุจากมีแก๊สในช่องทางเดินอาหารมากเกินไป
• บรรเทาอาการจุกเสียดท้องจากภาวะอาหารไม่ย่อย
• บรรเทาอาการจุกเสียดท้องเนื่องจากมีแก๊สหลังการผ่าตัดกระเพาะหรือลำไส้
• ใช้กับผู้ป่วยก่อนทำการตรวจอัลตราซาวด์ในช่องท้อง

ยาไซเมทิโคนมีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?

ไซเมทิโคนมีกลไกการออกฤทธิ์โดย จะไปลดแรงตึงผิว (Tension) ของแก๊สในระบบทางเดินอาหาร ทำให้ฟองแก๊สเหล่านั้นถูกขับออกจากทางเดินอาหารได้เร็วขึ้น

ยาไซเมทิโคนมีรูปแบบการจัดจำหน่ายอย่างไร?

รูปแบบการจัดจำหน่ายของยาไซเมทิโคน มีดังนี้

• ยาผสมชนิดเม็ดขนาดความแรง 25, 30, 40, 50, 60, 100, 500, มิลลิกรัม/เม็ด
• ยาผสมชนิดแคปซูลขนาดความแรง 300 มิลลิกรัม/แคปซูล
• ยาผสมชนิดน้ำขนาดความแรง 60, 75, 100, 125, 150 มิลลิกรัม/15 มิลลิลิตร
• ยาเดี่ยวชนิดเม็ดขนาดความแรง 40, 80, 120 มิลลิกรัม/เม็ด
• ยาเดี่ยวชนิดแคปซูลนิ่มขนาดความแรง 150 มิลลิกรัม/แคปซูล
• ยาเดี่ยวชนิดน้ำสำหรับเด็กเล็กขนาดความแรง 40 มิลลิกรัม/0.6 มิลลิลิตร

ยาไซเมทิโคนมีขนาดรับประทานอย่างไร?

ในบทความนี้จะขอกล่าวถึงยาไซเมทิโคน ขนาดรับประทานในรูปแบบของยาเดี่ยวเท่านั้น

• ผู้ใหญ่ รับประทานโดยเคี้ยวก่อนกลืนครั้งละ 1 – 2 เม็ด วันละ 3 - 4 ครั้งหลังอาหารและก่อน นอน
• เด็กอายุมากกว่า 3 – 6 ขวบ รับประทานครั้งละ 40 มิลลิกรัม ทุก 6 - 8 ชั่วโมง พร้อมอา หาร
• เด็กทารก - อายุ 3 ขวบ รับประทานครั้งละ 20 มิลลิกรัม ทุก 6 - 8 ชั่วโมง พร้อมอาหาร

อนึ่ง ขนาดรับประทานยาไซเมทิโคน รวมถึงระยะเวลาและความถี่ของการให้ยาในแต่ละวัน ควรต้องอยู่ภายใต้คำสั่งและดุลยพินิจของแพทย์ผู้ทำการรักษาเท่านั้น โดยเฉพาะในเด็กทารก และในเด็กเล็ก

เมื่อมีการสั่งยาควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกรอย่างไร?

เมื่อมีการสั่งยาทุกชนิดที่รวมถึงยาไซเมทิโคน ผู้ป่วยควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกร ดังนี้

• ประวัติแพ้ยาทุกชนิด เช่น กินยาแล้ว คลื่นไส้มาก ขึ้นผื่น หรือแน่นหายใจติดขัด/หายใจลำบาก
• มีโรคประจำตัวต่างๆ รวมทั้งกำลังกินยาอะไรอยู่ เพราะยาไซเมทิโคนอาจส่งผลให้อาการของโรคเหล่านั้นรุนแรงขึ้น หรือเกิดปฏิกิริยาระหว่างยากับยาอื่นๆที่กินอยู่ก่อน
• หากเป็นสุภาพสตรี ควรแจ้งว่าอยู่ในภาวะตั้งครรภ์ หรือกำลังให้นมบุตร เพราะยาหลายประ เภทสามารถผ่านทางน้ำนมหรือรกและเข้าสู่ทารก จนก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้

หากลืมรับประทานยาควรทำอย่างไร?

หากลืมรับประทานยาไซเมทิโคน สามารถรับประทานเมื่อนึกขึ้นได้ ถ้าเวลาใกล้เคียงกับการรับประทานยาในมื้อถัดไป ไม่จำเป็นต้องเพิ่มปริมาณยาเป็น 2 เท่า

ยาไซเมทิโคนมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?

ยังไม่ค่อยพบผลไม่พึงประสงค์ (ผลข้างเคียง) ของยาไซเมทิโคน แต่หากหลังรับประทานแล้ว มีอาการแพ้ เช่น ผื่นคัน การหายใจติดขัด/หายใจลำบาก ให้รีบนำผู้ป่วยส่งแพทย์/ไปโรงพยาบาลเพื่อทำการรักษาทันที

มีข้อควรระวังการใช้ยาไซเมทิโคนอย่างไร?

ข้อควรระวังในการยาไซเมทิโคน ได้แก่

• ห้ามใช้ยานี้กับผู้ที่แพ้ไซเมทิโคน
• ห้ามใช้ยาที่หมดอายุ
• ระวังการใช้ยากับหญิงตั้งครรภ์

***** อนึ่ง
ทุกคนต้องตระหนักถึงความปลอดภัยจากการใช้ ”ยา” ที่รวมถึง ยาแผนปัจจุบันทุกชนิด (รวมยาไซเมทิโคนด้วย) ยาแผนโบราณทุกชนิด และสมุนไพรต่างๆเสมอ เพราะยามีทั้งให้คุณและให้โทษ ดังนั้นเมื่อมีการใช้ยาทุกชนิด ควรต้องปฏิบัติตามข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิดเสมอ (อ่านเพิ่มเติมได้ในเว็บ haamor.com บทความเรื่อง ข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิด) รวมทั้งควรต้องปรึกษาเภสัชกรประจำร้านขายยาก่อนซื้อยาใช้เองเสมอด้วยเช่นกัน

ยาไซเมทิโคนมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่นอย่างไร?

ยาไซเมทิโคนมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่น ดังนี้

การใช้ยาไซเมทิโคนร่วมกับยารักษาภาวะไทรอยด์ฮอร์โมนต่ำ (ภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมน) ยานี้สามารถรบกวนการดูดซึมของยาที่รักษาโรคไทรอยด์ได้ ยาดังกล่าวเช่น Liothyroid, Levothyroxine หากมีความจำเป็นต้องใช้ร่วมกัน ควรเว้นระยะเวลารับประทานยาให้ห่างกันประมาณ 4 ชั่วโมงเป็นอย่างต่ำควรเก็บรักษายาไซเมทิโคนอย่างไรควรเก็บยาไซเมทิโคนภายใต้อุณหภูมิ 15 – 30 องศาเซลเซียส (Celsius) เก็บยาในภาชนะที่ปิดมิดชิด ป้องกันแสงแดด ความร้อน ความชื้น และเก็บยาให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง

ควรเก็บรักษายาไซเมทิโคนอย่างไร

ควรเก็บยาไซเมทิโคนภายใต้อุณหภูมิ 15 – 30 องศาเซลเซียส (Celsius) เก็บยาในภาชนะที่ปิดมิดชิด ป้องกันแสงแดดความร้อน ความชื้น และเก็บยาให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง

ยาไซเมทิโคน มีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?

ยาไซเมทิโคนในประเทศไทย มียาชื่อทางการค้าอื่นและบริษัทผู้ผลิต เช่น

ชื่อการค้า	บริษัทผู้ผลิต
Abella (อเบลลา)	V S Pharma
Admag (แอดแม็ก)	T P Drug
Air-X (แอร์-เอ็กซ์)	R.X.
Alticon (อัลทิคอน)	K.B. Pharma
Aludon Forte (อลูดอน ฟอร์ด)	Acdhon
Alutop Gel (อลูทอป เจล)	General Drugs House
Amacone (เอมาโคน)	B L Hua
Amco (แอมโค)	Polipharm
Amico-L Mixture (เอมิโค-แอล มิกซ์เจอร์)	T.O. Chemicals
Amogin OTC (เอโมจิน โอทีซี)	Millimed
Antacia-SM (แอนตาเซีย-เอสเอ็ม)	The Forty-Two
Antacil (แอนตาซิล)	Thai Nakorn Patana
Avarin (เอวาริน)	Mega Lifesciences
Belcid (เบลซิด)	Biolab
Berclomine (เบอร์โคลมีน)	Polipharm
Blow-X (โบว์-เอ็กซ์)	T. Man Pharma
Bowa Gel (โบวา เจล)	Thai Nakorn Patana
Bubble Drops (บับเบิ้ล ดร็อป)	P P Lab
Burajel (บูราเจล)	Burapha
Calthicon (แคลทิคอน)	Pharmasant Lab
Caryopin (แครี่โอปิน)	Chinta
Cophargel (โคพราเจล)	Community Pharm PCL
Cymine (ซีมายน์)	Pharmasant Lab
Defomag (เดโฟแม็ก)	Pharmasant Lab
Defomil (เดโฟมิล)	Nakornpatana
Degas (ดีแก๊ส)	R.X.
Dioxzye (ไดอ็อกซี)	Thai Nakorn Patana
Disflatyl (ดีสฟลาติล)	A. Menarini
Dissowel (ดีสโซเวล)	Union Drug
Enzymet (เอ็นซายเม็ท)	Ranbaxy Unichem
Kenya Gel (เคนยา เจล)	Kenyaku
Kremil (ครีมิล)	Great Eastern
L-Dacin (แอล-ดาซิน)	Utopian
Logastin (โลแก๊สติน)	Osoth Interlab
Machto (แมชโต)	Nakornpatana
Mag 77 (แม็ก-77)	Osotspa
Magsenum-D (แม็กซีนัม-ดี)	Chinta
Malugel (มาลูเจล)	Charoen Bhaesaj Lab
Malugel-S (มาลูเจล-เอส)	Charoen Bhaesaj Lab
Mano (มาโน)	Milano
Vin (วิน)	Patar Lab
V cap (วี แคป)	Patar Lab
Voragas (โวราแก๊ส)	V S Pharma
Ziga-Gel (ซิกา-เจล)	Bangkok Lab & Cosmetic
Zigatab (ซิกาแทบ)	Bangkok Lab & Cosmetic

บรรณานุกรม

1. http://en.wikipedia.org/wiki/Simethicone [2014, May21 ].
2. https://www.mims.com/Thailand/drug/info/Disflatyl/disflatyl-disflatyl%20forte?q=dysflatyl&type=brief[2014,May21 ].
3. https://www.mims.com/Thailand/drug/search/simethicone [2014,May21 ].
4. http://www.webmd.com/drugs/mono-8265-SIMETHICONE+-+ORAL.aspx?drugid=341&drugname=simethicone+oral [2014,May21].
5. https://www.mims.com/Thailand/drug/info/Air-X/air-x-air-x%20sf?q=simethicone&type=brief [2014,May21 ].
6. http://www.drugs.com/cdi/simethicone.html [2014,May21].
7. http://www.drugs.com/drug-interactions/simethicone-index.html?filter=2&generic_only= [2014,May21].
8. http://www.healthcentral.com/medications/r/medications/simethicone-oral-341/dosage [2014,May21].