Ferdek Drops ชนิดน้ำ

ระบบและอวัยวะที่เกี่ยวข้อง :

อาการที่เกี่ยวข้อง :

บทนำ

ยาเฟอรัส ซัลเฟต (Ferrous sulfate) เป็นรูปแบบของยาบำรุงโลหิตช่วยเสริมธาตุเหล็ก ซึ่งเป็นสารอาหารที่ร่างกายต้องการอยู่เป็นประจำ สำหรับบุคคลที่มักจะได้รับคำแนะนำให้รับ ประทานธาตุเหล็กเสริมอาหาร ได้แก่ ผู้มีภาวะ โลหิตจางเนื่องจากการขาดธาตุเหล็ก สตรีตั้ง ครรภ์ และผู้บริจาคโลหิต นอกจากนี้ยังมียาที่ใช้เสริมธาตุเหล็กในสูตรเคมีอื่นๆอีก เช่น เฟอรัส ฟูมาเรท (Ferrous fumarate) และ เฟอรัส กลูโคเนต (Ferrrous gluconate) เป็นต้น

หลังรับประทานยาเฟอรัส ซัลเฟต ร่างกายต้องใช้เวลาประมาณ 3 - 10 วันยาจึงเริ่มออกฤทธิ์ จากนั้นจะถูกขับออกจากร่างกายโดยผ่านมากับปัสสาวะ เหงื่อ อุจจาระ และทางประจำ เดือน

ธาตุเหล็ก ถึงแม้จะเป็นสารอาหารที่จำเป็นต่อการดำเนินชีวิตก็จริง แต่ถ้าหากบริโภคมากเกินไป ย่อมก่อให้เกิดอาการพิษจากธาตุเหล็กขึ้นได้ จึงควรรับประทานยานี้ ตามคำสั่งแพทย์ หรือขอคำแนะนำการใช้ยาจากเภสัชกรก่อนทุกครั้ง

ยาเฟอรัส ซัลเฟตมีสรรพคุณ (คุณสมบัติ) อย่างไร

สรรพคุณของยาเฟอรัส ซัลเฟต คือ

รักษาและป้องกันภาวะ โลหิตจางอันเนื่องมาจากการขาดธาตุเหล็ก
ช่วยเสริมสร้างการผลิตเม็ดเลือดแดง หลังจากการบริจาคโลหิตหรือหลังการเสียเลือดมาก เช่น ประจำเดือนมามากผิดปกติอย่างต่อเนื่อง หรือมีเลือดออกมากจากบาดแผล

ยาเฟอรัส ซัลเฟตมีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?

ยาเฟอรัส ซัลเฟตมีกลไกการออกฤทธิ์ โดยจะทำให้ฮีโมโกลบินที่อยู่ในเม็ดเลือดแดง สามารถลำเลียงออกซิเจนไปเลี้ยงอวัยวะต่างๆของร่างกายได้ดีขึ้น นอกจากนี้ ยังทำให้ มัยโอโกลบิน (Myoglobin) สารธาตุเหล็กที่อยู่ในกล้ามเนื้อ กักเก็บออกซิเจนเพื่อใช้เป็นพลังงานของกล้ามเนื้อด้วยเช่นกัน

ยาเฟอรัส ซัลเฟตมีรูปแบบการจัดจำหน่ายอย่างไร?

ยาเฟอรัส ซัลเฟตมีรูปแบบการจัดจำหน่าย ดังนี้

รูปแบบยาเม็ดขนาดความแรง 200 และ 300 มิลลิกรัม/เม็ด
รูปแบบยาเม็ดที่เป็นวิตามินรวม
รูปแบบยาน้ำขนาดความแรง 50 มิลลิกรัม/0.6 มิลลิลิตร และ 200 มิลลิกรัม/100 มิลลิลิตร

ยาเฟอรัส ซัลเฟตมีขนาดรับประทานอย่างไร?

ยาเฟอรัส ซัลเฟตมีขนาดรับประทาน ดังนี้

ก. รักษาภาวะ โลหิตจางในเด็ก:

เด็กอายุ 1 - 5 ปี รับประทานครั้งละ 30 - 45 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง
เด็กอายุ 6 - 12 ปี รับประทานครั้งละ 60 - 120 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง
ขนาดรับประทานเพื่อป้องกันภาวะ โลหิตจางในเด็ก รับประทานไม่เกิน 60 มิลลิกรัม/วัน

ข. รักษาภาวะ โลหิตจางในผู้ใหญ่:

รับประทานครั้งแรก 300 - 325 มิลลิกรัม ครั้งเดียว จากนั้นวันต่อมารับประทานเพื่อคง ระดับยาในกระแสเลือด โดยรับประทานครั้งละ 325 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง และอาจลด ขนาดการรับประทานลงมาเป็น 160 มิลลิกรัม วันละ 1 - 2 ครั้ง โดยขึ้นกับคำแนะนำของแพทย์

ค. สำหรับสตรีตั้งครรภ์:

รับประทาน 325 มิลลิกรัม วันละครั้ง

ง. สำหรับผู้สูงอายุ:

แพทย์อาจปรับขนาดรับประทานลงด้วยผลข้างเคียงจากยา เรื่องอาการ ท้องผูกที่อาจติดตามมา

***** อนึ่ง การปรับขนาดรับประทานของยาเฟอรัส ซัลเฟต ขึ้นอยู่กับแพทย์ผู้รักษา ผู้ป่วยไม่สมควรปรับขนาดรับประทานหรือหยุดการใช้ยาด้วยตนเอง

เมื่อมีการสั่งยาควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกรอย่างไร?

เมื่อมีการสั่งยาทุกชนิดที่รวมถึงยาเฟอรัส ซัลเฟต ผู้ป่วยควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกร ดังนี้

ประวัติแพ้ยาทุกชนิด เช่น กินยาแล้ว คลื่นไส้มาก ขึ้นผื่น หรือ แน่นหายใจติดขัด/หายใจลำบาก
มีโรคประจำตัวต่างๆรวมทั้งกำลังกินยาหรืออาหารเสริมอะไรอยู่ เพราะยาเฟอรัส ซัลเฟต อาจส่งผลให้อาการของโรคเหล่านั้นรุนแรงขึ้น หรือเกิดปฏิกิริยาระหว่างยากับอาหารเสริมที่รับประ ทานอยู่ก่อน
หากเป็นสุภาพสตรีควรแจ้งว่าอยู่ในภาวะ ตั้งครรภ์หรือกำลังให้นมบุตร เพราะยาหลายประเภทสามารถผ่านทางน้ำนมหรือรกและเข้าสู่ทารก จนก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้

หากลืมรับประทานยาควรทำอย่างไร?

หากลืมรับประทานยาเฟอรัส ซัลเฟต สามารถรับประทานเมื่อนึกขึ้นได้ ถ้าเวลาใกล้เคียงกับการรับประทานยาในมื้อถัดไป ไม่จำเป็นต้องเพิ่มปริมาณยาเป็น 2เท่า

ยาเฟอรัส ซัลเฟตมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?

ผลไม่พึงประสงค์ (อาการข้างเคียง/ผลข้างเคียง) ที่สามารถเกิดขึ้นได้หลังรับประทานยาเฟอรัส ซัลเฟต เช่น ท้องผูก ท้องเสีย ปวดท้อง รู้สึกไม่สบายในช่องทางเดินอาหาร อุจจาระมีสีดำ

กรณีที่มีอาการแพ้ยาเกิดขึ้น อาจพบเห็นอาการต่างๆ ดังนี้ เช่น ผื่น คัน วิงเวียนศีรษะ หาย ใจไม่ออก/หายใจลำบาก เป็นต้น

สำหรับผู้ที่รับประทานยาเฟอรัส ซัลเฟตมากเกินไป สามารถพบเห็นอาการดังนี้ ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน และท้องเสีย

มีข้อควรระวังการใช้ยาเฟอรัส ซัลเฟตอย่างไร?

ข้อควรระวังในการใช้ยาเฟอรัส ซัลเฟต คือ

ห้ามใช้ยากับผู้ที่แพ้ยา เฟอรัส ซัลเฟต
ระวังการใช้ยานี้กับผู้ป่วยด้วย โรคตับ ผู้ที่ติดสุรา ผู้ที่เป็นแผลในกระเพาะอาหาร แผลในลำไส้ หรือผู้ที่มีเลือดออกจากมะเร็งลำไส้ใหญ่
ระวังการใช้ยานี้กับผู้ป่วยที่มีภาวะ เม็ดเลือดแดงแตกง่าย (Hemolytic anemia) ซึ่งจะทำให้ร่างกายได้รับธาตุเหล็กมากเกินไป
อาจมีประโยชน์น้อยมากหากใช้ยานี้กับผู้ป่วยที่ต้องถ่ายเลือดอยู่เป็นประจำ
ระวังการใช้ยานี้กับผู้ที่มีภาวะ ท้องผูก ท้องเสีย หรือปวดท้องเป็นประจำ ด้วยยาอาจจะไปเพิ่มอาการจากภาวะดังกล่าวได้มากยิ่งขึ้น
ปกติการรับประทานยานี้สำหรับภาวะ โลหิตจางอยู่ในช่วง 4 - 6 เดือน หากมีความจำเป็น ต้องใช้ยานานมากกว่านี้ ควรต้องได้รับการตรวจร่างกายและปรึกษาแพทย์ก่อนทุกครั้ง
ห้ามใช้ยาหมดอายุ

***** อนึ่ง

ทุกคนต้องตระหนักถึงความปลอดภัยจากการใช้ ”ยา” ที่รวมถึงยาแผนปัจจุบันทุกชนิด(รวมยาเฟอรัส ซัลเฟต ด้วย) ยาแผนโบราณทุกชนิด และสมุนไพรต่างๆเสมอ เพราะยามีทั้งให้คุณและให้โทษ ดังนั้นเมื่อมีการใช้ยาทุกชนิด ควรต้องปฏิบัติตามข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิดเสมอ (อ่านเพิ่มเติมได้ในเว็บ haamor.com บทความเรื่อง ข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิด) รวมทั้งควรต้องปรึกษาเภสัชกรประจำร้านขายยาก่อนซื้อยาใช้เองเสมอด้วยเช่นกัน

ยาเฟอรัส ซัลเฟตมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่นอย่างไร?

ยาเฟอรัส ซัลเฟตมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่น ดังนี้

การรับประทานยาเฟอรัส ซัลเฟต ร่วมกับยาบางกลุ่มสามารถลดการดูดซึมของยาเฟอรัส ซัล เฟตได้ และทำให้ฤทธิ์ในการรักษาของยาเฟอรัส ซัลเฟตด้อยประสิทธิภาพลง ยากลุ่มดังกล่าว เช่น
กลุ่มยาลดความดันโลหิต เช่น Quinapril
กลุ่มยาลดกรด เช่น Aluminium hydroxide, Magnesium hydroxide, และ Omeprazole
กลุ่มยาบำรุงกระดูก เช่น Calcium carbonate
การรับประทานยาเฟอรัส ซัลเฟตร่วมกับยาปฏิชีวนะบางกลุ่มอาจทำให้การดูดซึมของยาปฏิ ชีวนะเหล่านั้นลดลง และทำให้ฤทธิ์ในการรักษาด้อยประสิทธิภาพได้เช่นเดียวกัน ยาปฏิชีวนะกลุ่มดังกล่าว เช่น Ciprofloxacin, Norfloxacin, Doxycycline และTetracycline เป็นต้น
การรับประทานยาเฟอรัส ซัลเฟตร่วมกับไทรอยด์ฮอร์โมน เช่น Levothyroxine จะทำให้ฤทธิ์ในการรักษาของ Levothyroxine ด้อยประสิทธิภาพลง

***** อนึ่ง หากมีความจำเป็นต้องใช้ยากลุ่มที่กล่าวมาร่วมกับยาเฟอรัส ซัลเฟต ควรเลี่ยงการรับประทานให้ห่างกัน 2 - 4 ชั่วโมงเป็นอย่างต่ำ

ควรเก็บรักษายาเฟอรัส ซัลเฟตอย่างไร?

ควรเก็บยาเฟอรัส ซัลเฟต ภายใต้อุณหภูมิที่ต่ำกว่า 40 องศาเซลเซียส (Celsius) เก็บในภาชนะที่ปิดมิดชิด พ้นแสงสว่าง แสงแดด ความชื้น เก็บยาให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง และไม่ควรเก็บยาในห้องน้ำ

ยาเฟอรัส ซัลเฟตมีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?

ยาเฟอรัส ซัลเฟต ในประเทศไทย มียาชื่อการค้าอื่นและบริษัทผู้ผลิต เช่น

ชื่อการค้า	บริษัทผู้ผลิต
Ferro-BC (เฟอโร-บีซี)	K.B. Pharma
Ferrotabs (เฟอโรแทบ)	Thaipharmed
Ferrous Sulfate Asian Union (เฟอรัส ซัลเฟต เอเชี่ยน ยูเนี่ยน)	Asian Union
Ferrous Sulfate A.N.H. (เฟอรัส ซัลเฟต เอ.เอ็น.เฮ็ท)	A N H Products
Iberet-500 (อิเบอเรต)	Abbott
Kidiron (คิดไดรอน)	Thaipharmed
Multicap (มัลติแคพ)	Sriprasit Dispensary
Pediron (เพดิรอน)	ST Pharma
Temaron (เทมารอน)	K.B. Pharma
Vinatal (ไวนาทอล)	British Dispensary (L.P.)
Viotrum Multivitamin Plus (ไวโอทรัม มัลติวิตามิน พลัส)	Biopharm
Vitaral SM (ไวตารอล เอสเอ็ม)	Kenyaku
Vitop (ไวท็อป)	Olan-Kemed

บรรณานุกรม

1. http://mims.com/THAILAND/Home/GatewaySubscription/?generic=ferrous+sulfate [2014,June 14]
2. http://mims.com/Thailand/drug/search/ferrous%20sulfate [2014,June14]
3. http://mims.com/Thailand/drug/info/Kidiron/?q=dose%20of%20ferrous%20sulfate&type=brief [2014,June14]
4. http://www.drugs.com/ferrous_sulfate.html [2014,June14]
5. http://www.drugs.com/answers/what-is-the-typical-dose-for-ferrous-sulfate-54876.html [2014,June14]
6. http://www.drugs.com/drug-interactions/ferrous-sulfate.html [2014,June14]
7. http://en.wikipedia.org/wiki/Myoglobin [2014,June14]
8. http://www.thewell.vcu.edu/docs/nutrition_iron_deficiency_anemia.pdf [2014,June14]
9. http://www.webmd.com/drugs/drug-4127-Ferrous+Sulfate+Oral.aspx?drugid=4127 [2014,June14]
10. http://gicare.com/medication/ferrous-sulfate/ [2014,June14]
11. http://druginfosys.com/Drug.aspx?drugCode=1115&drugName=&type=12 [2014,June14]

ค้นหาบล็อกนี้

ฉลากยาเสริม